زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

تشبیه بنی نضیر (قرآن)





یهودیان بنی نضیر، در جای جای مختلف قرآن به افراد و گروههایی، تشبیه شده‌اند.


۱ - تشبیه یهودیان بنی نضیر




۱.۱ - تشبیه به عابد بنی اسرائیل


بنی نضیر در فریب خوردن از منافقان، تشبیه به فریب خوردن عابد بنی اسرائیلی از شیطان شده:
الم تر الی الذین نافقوا یقولون لاخونهم الذین کفروا من اهل الکتـب لـئن اخرجتم لنخرجن معکم ولانطیع فیکم احدا ابدا وان قوتلتم لننصرنکم... «آیا منافقان را ندیدی که پیوسته به برادران کفارشان از اهل کتاب می‌ گفتند: «هر گاه شما را (از وطن) بیرون کنند، ما هم با شما بیرون خواهیم رفت و هرگز سخن هیچ کس را درباره شما اطاعت نخواهیم کرد و اگر با شما پیکار شود، یاریتان خواهیم نمود! خداوند شهادت می‌ دهد که آنها دروغگویانند.» کمثل الشیطـن اذ قال للانسـن اکفر فلما کفر قال انی بریء منک انی اخاف الله رب العــلمین. «کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت: «کافر شو (تا مشکلات تو را حل کنم)! اما هنگامی که کافر شد گفت: «من از تو بیزارم، من از خداوندی که پروردگار عالمیان است بیم دارم! » (احتمال دارد منظور از «للانسان» عابد بنی اسرائیلی _ برصیصا باشد، که سالها بندگی خدا کرد و در آخر با فریب شیطان کافر شد.)

۱.۲ - تشبیه به مشرکان


بنی نضیر در شکست خوردن از مسلمانان، تشبیه به مشرکان در شکست آنان در جنگ بدر شده:
هو الذی اخرج الذین کفروا من اهل الکتـب... «او کسی است که کافران اهل کتاب را در نخستین برخورد (با مسلمانان) از خانه هایشان بیرون راند!. ...» لایقـتلونکم جمیعا الا فی قری محصنة او من وراء جدر باسهم بینهم شدید تحسبهم جمیعا وقلوبهم شتی ذلک بانهم قوم لایعقلون «آنها هرگز با شما بصورت گروهی نمی‌ جنگند جز در دژهای محکم یا از پشت دیوارها! پیکارشان در میان خودشان شدید است، (اما در برابر شما ضعیف!) آنها را متحد می‌ پنداری، در حالی که دلهایشان پراکنده است این به خاطر آن است که آنها قومی هستند که تعقل نمی‌ کنند!» کمثل الذین من قبلهم قریبا ذاقوا وبال امرهم ولهم عذاب الیم. «کار این گروه از یهود همانند کسانی است که کمی قبل از آنان بودند، طعم تلخ کار خود را چشیدند و برای آنها عذابی دردناک است!» (بنا به یک احتمال مقصود از «الذین من قبلهم» مشرکان جنگ بدر است.)

۱.۳ - شبیه به انسان فریب خورده


بنی نضیر در فریب خوردن از منافقان، تشبیه به فریب خوردن انسان کافر از شیطان شده:
الم تر الی الذین نافقوا یقولون لاخونهم الذین کفروا من اهل الکتـب لـئن اخرجتم لنخرجن معکم ولانطیع فیکم احدا ابدا وان قوتلتم لننصرنکم والله یشهد انهم لکـذبون «آیا منافقان را ندیدی که پیوسته به برادران کفارشان از اهل کتاب می‌ گفتند: «هر گاه شما را (از وطن) بیرون کنند، ما هم با شما بیرون خواهیم رفت و هرگز سخن هیچ کس را درباره شما اطاعت نخواهیم کرد و اگر با شما پیکار شود، یاریتان خواهیم نمود! خداوند شهادت می‌ دهد که آنها دروغگویانند.» کمثل الشیطـن اذ قال للانسـن اکفر فلما کفر قال انی بریء منک انی اخاف الله رب العــلمین. «کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت: «کافر شو (تا مشکلات تو را حل کنم)! اما هنگامی که کافر شد گفت: «من از تو بیزارم، من از خداوندی که پروردگار عالمیان است بیم دارم!»

۱.۴ - تشبیه به فریب خوردن از شیطان


بنی نضیر در فریب خوردن از منافقان و مشرکان، تشبیه در فریب خوردنشان از شیطان در جنگ بدر شده:
الم تر الی الذین نافقوا یقولون لاخونهم الذین کفروا من اهل الکتـب لـئن اخرجتم لنخرجن معکم ولانطیع فیکم احدا ابدا وان قوتلتم لننصرنکم... «آیا منافقان را ندیدی که پیوسته به برادران کفارشان از اهل کتاب می‌ گفتند: «هر گاه شما را (از وطن) بیرون کنند، ما هم با شما بیرون خواهیم رفت و هرگز سخن هیچ کس را درباره شما اطاعت نخواهیم کرد و اگر با شما پیکار شود، یاریتان خواهیم نمود! خداوند شهادت می‌ دهد که آنها دروغگویانند.» کمثل الشیطـن اذ قال للانسـن اکفر فلما کفر قال انی بریء منک انی اخاف الله رب العــلمین. «کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت: «کافر شو (تا مشکلات تو را حل کنم)! اما هنگامی که کافر شد گفت: «من از تو بیزارم، من از خداوندی که پروردگار عالمیان است بیم دارم!» (برخی آیه مزبور را اشاره به جنگ بدر دانسته‌اند.)

۱.۵ - تشبیه به شکست یهودیان


بنی نضیر در شکست خوردنشان از مسلمانان تشبیه به شکست خوردن یهودیان بنی قینقاع شده:
هو الذی اخرج الذین کفروا من اهل الکتـب... «او کسی است که کافران اهل کتاب را در نخستین برخورد (با مسلمانان) از خانه هایشان بیرون راند!. ...» کمثل الذین من قبلهم قریبا ذاقوا وبال امرهم ولهم عذاب الیم. «کار این گروه از یهود همانند کسانی است که کمی قبل از آنان بودند، طعم تلخ کار خود را چشیدند و برای آنها عذابی دردناک است!» (طبق احتمالی مقصود از «الذین من قبلهم قریبا» یهود بنی قینقاع است که پس از جنگ بدر دچار شکست شدند.)

۲ - پانویس


 
۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۴۳۸.    
۲. حشر/سوره۵۹، آیه۱۱.    
۳. حشر/سوره۵۹، آیه۱۶.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۹۶.    
۵. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۶. حشر/سوره۵۹، آیه۱۴.    
۷. حشر/سوره۵۹، آیه۱۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۳۲.    
۹. حشر/سوره۵۹، آیه۱۱.    
۱۰. حشر/سوره۵۹، آیه۱۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۳۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۴۳۸.    
۱۳. حشر/سوره۵۹، آیه۱۱.    
۱۴. حشر/سوره۵۹، آیه۱۶.    
۱۵. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۱۹، ص، ۳۶۸.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۹۷ - ۳۹۸.    
۱۷. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۱۸. حشر/سوره۵۹، آیه۱۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۳۵.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۵۰، برگرفته از مقاله «تشبیه بنی نضیر».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.